แชร์เรื่องนี้

การให้รางวัลเป็นหนึ่งในวิธีสร้างแรงจูงใจให้ลูกลงมือทำสิ่งต่างๆ ให้สำเร็จตามความคิดพ่อแม่หลายๆ ท่าน แต่บางครั้งก็เหมือนเป็นดาบสองคมเมื่อลูกชินกับการได้รับรางวัลจนกลายเป็นขอของรางวัลมากเกินไป พ่อแม่ก็รู้สึกไม่สบายใจและหงุดหงิดได้ เราลองมาดูกันว่ามีการให้รางวัลลูกแบบไหนบ้างที่พ่อแม่ไม่ควรทำ

ให้รางวัลเพื่อให้ลูก ‘หยุดดื้อ’

สมมติว่าลูกทำตัวไม่น่ารัก อย่างตอนที่เขาอ้อนอยากได้ของเล่นมากๆ แต่คุณไม่ให้จนเขาร้องเสียงดังเดือดร้อนคนรอบข้างไปหมด หากคุณแก้ไขปัญหานี้ด้วยการไปกระซิบข้างหูลูกว่า “ถ้าหยุดร้อง แม่จะซื้อของให้” คุณกำลังให้รางวัลลูกแบบผิดๆ อยู่ เพราะการกระทำเช่นนี้เหมือนเป็นการติดสินบนลูกและเมื่อเขารู้ว่ายิ่งร้องแม่ยิ่งให้ของเขาก็จะใช้วิธีนี้ต่อไปเรื่อยๆ จนติดเป็นนิสัยชอบขอของรางวัลแทน

ให้รางวัลลูกพร่ำเพรื่อโดยไม่มี ‘ความดี’ แลกเปลี่ยน

โดยปกติถ้าลูกอยากได้อะไรก็มักจะขอพ่อแม่อยู่แล้ว แต่ถ้าคุณให้ง่ายเกินไปโดยไม่มีความดีที่ลูกทำหรือสิ่งที่ลูกทำได้สำเร็จอย่างการสอบได้คะแนนดีหรือการช่วยทำงานบ้านมาแลกเปลี่ยนก็จะทำให้เขาซึมซับว่าเพียงแค่เอ่ยปากขอแม่ก็ได้ของที่ต้องการแล้วส่งผลให้ทำพฤติกรรมนี้ต่อไป

ให้ของที่ลูกอยากได้แม้รู้ทั้งรู้ว่ามันแพงเกินไป

แม้ว่าของที่ลูกอยากได้จะสร้างแรงจูงใจให้เขาตั้งใจทำตามเป้าหมายได้สำเร็จ แต่ถ้ามันมีราคาแพงเกินไปก็แนะนำให้ต่อรองเป็นรางวัลที่ถูกกว่านี้ โดยอธิบายเหตุผลให้ลูกเข้าใจ แต่หากเขาอยากได้จริงๆ ก็บอกให้เขานำเงินส่วนตัวที่เก็บไว้มาสมทบด้วยจะเป็นการสร้างนิสัยให้ลูกรู้ถึงคุณค่าของเงิน

ไม่เป็นผู้กำหนดรางวัลให้ลูก

หากพ่อแม่ให้รางวัลลูกในรูปแบบสิ่งตอบแทนหรือสิ่งที่ลูกร้องขอโดยที่พ่อแม่ไม่ได้มีส่วนร่วมใดๆ นั่นเป็นวิธีที่ไม่ค่อยดีนัก เพราะเหมือนคุณกำลังฝึกลูกให้เป็นเด็กช่างขอและกลายเป็นผู้คุมกฎว่าจะไม่ทำความดีหรือสิ่งประโยชน์จนกว่าจะได้รางวัล

ละเลยการให้คำชม

พ่อแม่บางบ้านเน้นการให้ของรางวัลในรูปแบบวัตถุมากเกินไปจนลืมไปว่าการให้รางวัลด้วยคำชมหรือคำขอบคุณก็เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยสร้างความภูมิใจในตัวเองให้ลูกกล้าเผชิญหน้ากับอุปสรรคต่างๆ ในอนาคต รวมทั้งยังเป็นการปลูกฝังให้ลูกไม่หลงใหลในวัตถุเกินไปอีกด้วย

ฉะนั้น เมื่อมองดูกันจริงๆ แล้ว การให้รางวัลลูกไม่ใช่สิ่งที่ผิดเลย เพียงแต่ต้องให้รางวัลลูกด้วยวิธีการและเวลาที่เหมาะสมเพื่อหลีกเลี่ยงการหล่อหลอมให้ลูกเป็นเด็กช่างขอได้

หากพ่อแม่ท่านใดอยากรู้ว่าตัวเองสื่อสารกับลูกที่ชอบขอของรางวัลได้ดีพอแล้วหรือไม่?

สามารถติดตามรายการ “รอลูกเลิกเรียน” ตอน ลูกชอบขอของรางวัล

เรียนรู้ 10 เทคนิคการสื่อสารกับลูกหลานวัยรุ่น